Toner dolumu, lazer yazıcıların sarf tüketim malzemesi toner kartuş bittiğinde orjinal tonere eşdeğerde olacak şekilde yenilenmesi işlemidir. Geri dönüşüm olarak ta adlandırılan bu işlem, hakkıyla yapıldığı takdirde yazıcılara tam uyumlu olarak sorunsuz bir şekilde çalışmaktadır. Ülkemiz, toner dolum işlemini yapacak yeterli teknik donanıma, yenileme işleminde kullanılan yedek parçalara ve yetişmiş uzman personele sahiptir.
Toner dolumu, orjinal toner fiyatlarının neredeyse yazıcı fiyatlarına denk olması nedeniyle alternatif bir yol olarak doğmuştur. Sürekli orjinal toner kullanmak baskı maliyetlerini hayli artırmakta, işletmelerin giderlerine büyük yük getirmektedir. Geri dönüşüm ile sadece ciddi tasarruf etmekle kalmayıp aynı zamanda doğayı koruyarak yarınlarımıza daha yeşil bir gelecek bırakmış oluyoruz. Tabi birde yüksek maliyetli orjinal toner ithalatı ile oluşacak cari açığı düşürerek ülke ekonomisine de büyük yarar sağlanmış oluyoruz. İşte bu nedenlerle özendirilen ve teşvik edilen geri dönüşüm bugün özellikle batılı ülkelerde hassaten Avrupa kıtasında büyük bir sektör haline gelmiştir. Öyle ki, marka haline gelen sertifikalı geri dönüşüm ürünleri gerek Amerika’da gerek Avrupa’da büyük talep görmektedir.
Tüketicinin bilinçlenmesiyle birlikte, ülkemizde de toner dolumu hayli yaygınlaşmıştır. Gerek ev kullanıcıları gerekse firmalar toner dolum yaptırarak baskı maliyetlerini ciddi oranlarda düşürmektedirler.
Orjinal Toner mi, Toner Dolumu mu?
Sıkça sorulan sorulardan biri budur; orjinal toner mi yoksa toner dolumu mu tercih etmeliyim? Bu sorunun cevabı kullanım amacına göre değişir. Bazen orjinal toner, yerine göre toner dolumu tercih edilmelidir. Özellikle fotoğraf baskıları ve aydınger çıktıları için orjinal toner kullanılmasını tavsiye ederiz. Çünkü, toner dolum işleminde azda olsa mutlaka kayıplar oluşur ve bu kayıplar fotoğraf baskıları ile aydınger çıktılarında çok çok önem az eder. Ancak, evlerimizde ve ya ofislerimizde A4 ya da A3 kâğıtlarına almış olduğumuz çıktılarda bu baskı kayıpları katiyetle fark edilemez. Hatta, donanımlı bir firmada usta bir ekibin tezgahından geçen bir toner yazıcıya takıldığında, “Aaa! Bu toner orjinal tonerden de daha iyi çıktı veriyor” şaşkınlık ifadesini sıkça duyarız.
Toner Dolumu Nasıl Yapılır?
Öncelikle şunu ifade edelim, toner dolumu işi bir sanattır işi sanatkâra bırakmak en ideal yoldur. Toner dolum işleminde yapılan yanlışları bir başka makalede ele alır detaylıca inceleriz, biz şimdi bu yazımızda ideal olanı, olması gerekeni izaha çalışalım.
Toner, genellikle bütünleşik iki bölümden oluşur. Birinci bölüm, Dolum Haznesi (toner powder), Manyetik (magnetic roller) ya da Merdane (develop roller) ve Üst Bıçak (doktor blade) ‘tan müteşekkildir. İkinci bölüm ise, Atık Haznesi ( waste powder), Drum (opc drum), Pcr (primary charge roller) ve Alt Bıçak (wiper blade) ‘tan müteşekkildir. Bazı yazıcılarda ikinci bölüm yani Drum Ünitesi (görüntüleme tamburu) ayrı olup yazıcıya bütünleşiktir. Bazı yazıcılarda ise Toner Kartuşu,Drum Ünitesi ve Atık Toner Kutusu ayrı ayrı konumlandırılmıştır. Baskı maliyetlerin uygun olması için yazıcı satın alırken drum ünitesi ayrı olanların değil de toner dolum ve atık bölümleri bütünleşik olan kullanıcı dostu lazer yazıcıların tercih edilmesini tavsiye ederiz.
Lazer yazıcı ile birlikte gelen tonerler demo (demo toner) olduğundan tam dolu olmayıp az çıktı verirler. Dolayısıyla, hızla bitmektedirler. Bazıları hariç tüm demo tonerlere tam kapasite dolum yapılabilmektedir. Bazı brother tonerlerin demo versiyonlarına kurma kolu dediğimiz reset çarkı bulunmaması nedeniyle dolum yapılamaz. Bazı oki tonerlerin ise demo versiyonlarının chip yuvaları bulunmadığından dolum yapılamaz. Birde, bazı hp, canon tonerlerin demo versiyonlarının dolum hazneleri normalden dar olduğu için tam kapasite dolum yapılamaz.
Eğer lazer yazıcınız siyah beyaz ise bir adet, renkli ise içerisinde dört adet toner mevcuttur. Renkli tonerler CMYK (bütün renkler Mavi, Kırmızı, Sarı, Siyah tonerlerin karışımında elde edilir) olarak çalıştığı için senkronize olup genelde eş zamanlı olarak tükenmektedir. Ekranda herhangi bir rengin bittiği uyarısı çıktığında diğer renkler de ya bitmiştir ya da doluluk oranları hemen hemen bitmeye yakındır. Biten tonerler doldurularak tekrar kullanıma hazır hale getirilir.
Toner dolumu işlemi yapılırken öncelikle, orjinal toner nasıl monte edilmişse biten boş toner aynı yolun tersi izlenerek demonte edilmeli, toner katiyetle delinmeden ya da kesilmeden parçalarına ayrılmalıdır! Tonerin hem dolum hem de atık haznesi ve de demonte edilen parçaları kompresörlü ve vakumlu hava makinası yardımıyla tamamen temizlenmelidir. Toner temizliği yapılırken mutlaka maske kullanılmalıdır. Maske, 0.2 micron toner tozu parçacıklarından korunmaya uygun seçilmelidir. Çok fazla kimyasaldan müteşekkil toner tozlarının yapıları tamamen birbirlerinden farklıdır. Dolayısıyla dolum haznesi tamamen temizlenmeden asla üst üste toner dolumu yapılmamalıdır. Öte yandan, eğer atık hazne de tamamen temizlenmese bu defa da atık toner taşarak yazıcı içerisine akar ve yazıcıya zarar verir.